Erkan Kozanoğlu <sup>1

1</sup>Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD, Adana


Özet Tam Metin PDF

Erişkin bireylerde en sık artrit sebebi olan gut hastalığı, günümüzde özellikle sanayileşmiş ülkelerde giderek artan sıklıkta görülmektedir. Gut, serum ürat konsantrasyonlarında artışa bağlı olarak, monosodyum ürat kristallerinin eklemler ve bağ dokusu başta olmak üzere birçok organda birikimi ile karakterize kronik inflamatuar bir hastalıktır. 6,8 mg/dL (408 μmol/L) üzerindeki serum ürat konsantrasyonları patolojik hiperürisemi olarak kabul edilmekle birlikte her zaman gut hastalığı ile sonuçlanmayabilmektedir. Çevresel faktörlerin katkısının yanı sıra, böbrekten ürat atılımı hiperürisemi ve gut hastalığı oluşumunda temel rol oynamakta ve genetik faktörler asıl sorumlu gibi görünmektedir. NLRP3 inflamazomu aktivasyonu ve interlökin-1β salınımı, akut gut artritinde anahtar rol oynamaktadır. Klinik olarak asemptomatik hiperürisemi, akut gut artriti, interkritik gut ve kronik tofasöz gut olarak dört evre tanımlanmıştır. Son zamanlarda, başlangıcından itibaren gut hastalığının kronik olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilmekte ve daha kapsayıcı bir yaklaşım olarak akut klinik özellikler (sıklıkla akut inflamasyon atakları) ve sürekli klinik özellikler (kronik bulgu ve belirtiler) şeklinde sınıflandırılması önerilmektedir. Tanıda çok sayıda klinik öneri ve rehber bulunmakla birlikte, sinoviyal sıvı analizinde tipik monosodyum ürat kristallerinin gösterilmesi altın standart olarak kabul edilmektedir. Yaygın olarak görülmesine rağmen, gut hastalığı genellikle yetersiz olarak tedavi edilmektedir. Uzun yıllardan beri, nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar, kortikosteroidler ve kolşisin ile akut ataklar tedavi edilmekte, ancak allopurinol ve probenesid gibi ajanlar dışında özellikle kronik gut tedavisinde çok fazla seçenek bulunmamakta idi. Son dönemde, özellikle renal ürat taşıyıcı proteinlerin keşfi ile bazı ürikozürik ajanlar ve sentetik ürikazların bulunması, kronik gut hastalarında yeni tedavi ufukları açmıştır. Bu kitap bölümünde, hiperürisemi sebepleri, ürat metabolizması, gut hastalığının patogenezi ve klinik özellikleri ile tanı ve tedavide yeni yaklaşımlar anlatılmaktadır.