Artritlerin Ayırıcı Tanısı

Özet:

Herhangi bir eklemde ağrı, şişlik, hassasiyet, ısı artışı ve bazen kızarıklık ile eklem hareketinde kısıtlılık olması durumu artrit olarak adlandırılmaktadır. Ancak her eklem ağrısı her zaman artriti işaret etmeyebilir. Bu semptomlar tek bir eklemde olursa monoartrit, bir-dört eklem arasında olursa oligoartrit, beş ve daha fazla eklemde olursa poliartrit olarak adlandırılmaktadır. Eklem bölgesinde ağrı ve şişlik şikâyeti ile başvuran bir hastada artritlerin ayırıcı tanısına girmeden önce artrit mi artralji mi olduğu araştırılmalıdır.

Eklemlerinde ağrı ve şişlik bulunan hastalarda öncelikle çok iyi bir anamnez alınmalıdır. Ağrının değerlendirilmesinde başlangıcı, süresi, karakteri, şiddeti, sıklığı, yayılımı; hareketle, istirahatle, psikolojik durumla ilişkisi; ağrıyı azaltan ve artıran faktörler dikkatlice araştırılmalıdır. Buna ek olarak, detaylı bir sistemik ve kas-iskelet sistemi muayenesi yapılmalıdır. Eklem bölgesindeki ağrı ve şişlik semptomlarıher zaman romatizmal hastalıklara bağlı olmayabilir. Kas-iskelet sistemi dışında enfeksiyöz, endokrin ve neoplastik hastalıklar da artrit veya artralji bulgularıyla karşımıza çıkabilir.

Artritlerin sınıflandırılması her zaman kesin sınırlarla yapılamayabilir. Eklem bulguları mono, oligo veya poliartrit şeklinde olabileceği gibi, akut veya kronik formlarda da olabilir. Bazı artritler monoartiküler başlayıp poliartiküler forma geçebilir veya akut başlayıp kronikleşebilir. Artritlerin ayırıcı tanısında yardımcı olan faktörler; hasta özellikleri, artritin tipi, süresi, sıklığı ve dağılımı; laboratuvar ve radyolojik bulgular ile sinoviyal sıvı incelemesi ve diğer görüntüleme yöntemleri olarak sayılabilir. Bu çalışmada; artritlerin ayırıcı tanısında izlenecek yol, dikkat edilecek noktalar, akut ve kronik monoartrit, oligoartrit ve poliartrit nedenleri ele alınacaktır.

Sonuç olarak; eklemlerde ağrı ve şişlik şikâyeti ile başvuran hastalarda artrit tanısını koymak ve ayırıcı tanıya gidebilmek için detaylı bir anamnez ve kapsamlı bir fizik muayene esastır. Bunun yanında, eşlik eden diğer bulguların belirlenmesi ve yardımcı laboratuvar-görüntüleme yöntemleri ile doğru tanıya ulaşılabilir. Erken tanı ve en kısa sürede artritli hastaların fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya romatoloji hekimlerine yönlendirilmeleri, inflamatuar artritlerde yıkıcı eklem bulgularının engellenip, düzenli takipler ile hastaların rehabilitasyon yaklaşımlarından da faydalanmalarını sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Artrit, Ayırıcı tanı, Monoartrit, Poliartrit, Oligoartrit