Hakan Genç <sup>1

1</sup>Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD, Ankara


Özet Tam Metin PDF

Teknolojik gelişmeler, analitik stratejiler ve işlem sonrası görüntüleme kalitesini artıran uygulamalar sayesinde görüntüleme, osteoartrit (OA) hastalık sürecinin anlaşılmasında çok daha önemli bir role sahip olmuştur. Yıllarca eklem kıkırdağı OA’nın merkezi özelliği olarak düşünülmüş ve incelemelerin primer odağını oluşturmuştur. Ancak, bugünlerde OA kemiksel, kemiksel olmayan ve eklem etrafı yapıları da içine alan tüm eklemin hastalığı olarak ele alınmaktadır. Radyografi, OA’nın görüntüleme bazlı tanısında hâlen en çok kullanılan metottur. Ancak radyografi OA’nın osteofitler, eklem aralığı darlığı gibi sınırlı özelliklerini görüntüleyebilmektedir. Son yıllarda manyetik rezonans görüntüleme (MRG), hastalığın doğasının anlaşılmasında ve yeni tedavi seçeneklerinin araştırılmasında anahtar rol oynamıştır. Çünkü yalnızca MRG eklemin kıkırdak, menisküs, ligamentler, kaslar, subkondral kemik iliği ve sinoviyum gibi tüm yapılarını değerlendirebilmekte ve radyografinin projeksiyonel kısıtlamaları olmaksızın görüntüleme sağlayabilmektedir. Dahası MRG, kıkırdağın üç boyutlu morfolojisini ve biyokimyasal kompozisyonunu görüntüleme imkânı vermektedir. Ultrasonografi, nükleer tıp, bilgisayarlı tomografi (BT) ve BT/MRG artrografi gibi diğer yöntemler de OA görüntülemesinde farklı avantajlara sahiptirler. Örneğin; ultrasonografi, özellikle el OA’daki küçük eklemlerin sinoviyal patolojilerini görüntülemede faydalı olabilmektedir. Bu bölümde ağırlıklı olarak radyografiler ve MRG olmak üzere farklı görüntüleme modalitelerinin OA’daki yerinden bahsedilecek; faydaları, kısıtlılıkları, tanısal görüntüleme kriterleri ve yer yer optimum görüntüleme protokolleri ve ayırıcı tanı tartışılacaktır.